پروژه ملی متروی اسلامشهر با بار مالی سنگین بر دوش مدیریت شهری
اسلامشهر – شهرآوند – پروژه متروی اسلامشهر که قرار است این شهرستان پرجمعیت را به خط ۳ متروی تهران متصل کند، در حالی وارد مرحله ریل‌گذاری و تجهیز ایستگاه‌ها شده است که بیش از ۹۰ درصد هزینه‌های آن تاکنون از سوی شهرداری اسلامشهر تأمین شده است.
به گزارش شهرآوند، این پروژه که یکی از طرح‌های راهبردی توسعه حمل‌ونقل ریلی کشور و جزو ۱۰ کلان‌شهر منتخب برای توسعه زیرساخت‌های مترو محسوب می‌شود، با هدف اتصال مستقیم اسلامشهر به شبکه متروی پایتخت و کاهش بار ترافیکی بزرگراه‌های جنوب تهران در حال اجراست.
براساس این گزارش، بهره‌برداری از این مسیر ریلی، علاوه بر تسهیل در تردد روزانه شهروندان اسلامشهری، مزایای قابل توجهی برای ساکنان شهرستان‌های همجوار از جمله بهارستان و رباط‌کریم به همراه خواهد داشت که از جمله آن می‌توان به کاهش هزینه‌های رفت‌وآمد، صرفه‌جویی در زمان سفر و ارتقای کیفیت زندگی اشاره کرد.
پیشرفت اجرایی در سه فاز
رضا قاسمی مدیرعامل سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری اسلامشهر درباره روند اجرایی این طرح گفت: پروژه مترو اسلامشهر در سه فاز اصلی تعریف شده است که در فاز نخست، حفاری تونل از ایستگاه آزادگان تا میدان نماز به طول ۱۰.۵ کیلومتر به پایان رسیده است؛ ۹۰۰ متر از این مسیر به روش دستی اتریشی-ایرانی و حدود ۹.۸ کیلومتر به روش مکانیزه انجام شده است.
وی افزود: هم‌اکنون عملیات ساخت در سه ایستگاه در حال انجام است؛ ایستگاه چهاردانگه با پیشرفت بیش از ۵۰ درصد توسط شهرداری چهاردانگه در حال ساخت است، ایستگاه شاطره که عملیات اجرایی آن هنوز آغاز نشده و ایستگاه میدان نماز که به روش بالا به پایین اجرا می‌شود و پیشرفت فیزیکی آن به ۶۸ درصد رسیده است.
قاسمی با اشاره به آغاز عملیات ریل‌گذاری از تیرماه ۱۴۰۳ بیان کرد: تاکنون عملیات روسازی و ریل‌گذاری با پیشرفت فیزیکی ۱۷.۲۶ درصد دنبال شده و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۱۴۰۴ به اتمام برسد.
وی درباره فاز دوم پروژه گفت: حفاری تونل از میدان نماز تا میدان قائم به طول ۵.۵ کیلومتر با استفاده از دستگاه مکانیزه از دی‌ماه ۱۴۰۳ آغاز شده و تاکنون ۳۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
مدیرعامل سازمان حمل‌ونقل ریلی اسلامشهر تأکید کرد: فاز سوم این پروژه شامل خرید و نصب تجهیزات برقی، سیگنالینگ و تأسیسات ایستگاهی است که اجرای آن منوط به تأمین منابع مالی لازم خواهد بود.
هزینه‌های سنگین و سهم ناچیز منابع ملی
این پروژه ملی تاکنون بیش از ۲۵۰۰ میلیارد تومان هزینه در بر داشته که ۲۳۰۰ میلیارد تومان آن (معادل ۹۲ درصد) از محل منابع شهرداری اسلامشهر و تنها ۲۰۰ میلیارد تومان از محل اعتبارات ملی تأمین شده است.
قاسمی افزود: برای تکمیل فاز نخست و نصب تأسیسات مترو، به حدود دو هزار میلیارد تومان اعتبار دیگر نیاز است. وابستگی ۹۵ درصدی پروژه به درآمدهای ناپایدار شهری از جمله عوارض ساخت‌وساز و جرائم شهری، با توجه به کاهش ساخت‌وساز ناشی از تحولات اخیر از جمله جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، پروژه را با چالش جدی مواجه کرده است.
مقام‌های محلی خواستار حمایت بیشتر دولت شدند
مدیرعامل مترو اسلامشهر در ادامه گفت: اتصال تونل مترو اسلامشهر به خط ۳ متروی تهران تا مهرماه ۱۴۰۴ محقق خواهد شد، اما بهره‌برداری از ایستگاه میدان نماز و آغاز مسافرگیری منوط به تأمین اعتبار دو هزار میلیارد تومانی تجهیزات، تا پایان سال ۱۴۰۵ امکان‌پذیر است.
محسن حمیدی شهردار اسلامشهر نیز اظهار داشت: بیش از ۹۵ درصد درآمد عمومی شهرداری صرف این پروژه شده، اما افزایش چندبرابری قیمت مصالح به دلیل نوسانات ارزی و قطعی برق واحدهای تولیدی، روند اجرای پروژه را کند کرده است.
نورالله طاهری فرماندار اسلامشهر با اشاره به تصویب اختصاص ۱۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای این پروژه در جریان سفر رئیس‌جمهور به استان تهران گفت: پیگیری‌های لازم برای تخصیص این اعتبار از سوی سازمان برنامه و بودجه و با حمایت استاندار تهران در حال انجام است و از تمام ظرفیت‌های قانونی برای تأمین آن بهره‌برداری خواهد شد.
سیداکبر اسحقی رئیس شورای اسلامی شهر اسلامشهر نیز با بیان اینکه مترو یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های تاریخ این شهرستان است، تصریح کرد: با وجود تأکید دولت بر اجرای این پروژه، بیش از ۹۰ درصد منابع آن توسط شهرداری تأمین شده و نیازمند حمایت جدی‌تر دولت و نهادهای ملی هستیم.
گفتنی است در بازدیدهای میدانی تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز وعده‌هایی برای تخصیص اعتبارات ملی مطرح شد، اما تاکنون اقدام اجرایی مؤثری در این زمینه صورت نگرفته است.
